AMATÖR FOTOĞRAFÇILIK

34 yaşındaydım. İstanbul’ da yani muazzam bir görsel zenginliğe sahip, bir o kadar da kaotik olan bu şehirde yaşıyordum. Şehrin gürültüsü, şehirdeki kalabalık İstanbul’un o çekilmez trafiği, yoğun gündem ve daha bir sürü sorun… Bir şeyler yapıp bunlardan kaçmak lazımdı. Dikkatimi başka yerlere vermem, başka şeyler üzerine düşünmem gerekiyordu. Bir değişikliğe ihtiyacım vardı. Bu sebeple kendime bir hobi edinmeye karar vermiştim ve bir fotoğraf makinesi aldım. Tüm hikaye bu fotoğraf makinasıyla başladı. Sizin için de tanıdık bir girizgah değil mi? Hadi biraz daha derine inelim

HOBİLERİN İNSAN PSİKOLOJİSİ ÜZERİNE OLUMLU ETKİLERİ

Hobiler kişilerin kendilerini ifade etme biçimlerinden en sanatsal ve en etkin olanlarıdır. Bir hobi edinen birey günlük stres ve düşüncelerden uzaklaşır. Ayrıca; hobisini hayatının merkezine alan kişi, dingin ve daha hayatın içinde anda kalarak, kendi ile barışık bir yaşam sürmüş olur. Yaratıcılığına da yorum katar. Olaylara, çevresine daha farklı açılardan bakmayı sağlar. Tam da bu noktada birkaç bilimsel veri ile konuyu açıklamak yerinde olacaktır. Bildiğiniz gibi Okb (obsesif kompulsif bozukluk) beyinde elektrik aktivitelerinin belirli alanlarda çok fazla faal olmasından kaynaklanır. Birey takıntılı olduğu konu üzerinde düşünür böylelikle elektrik aktivitesi belirli bir alanda yoğunlaşır. Elektrik aktivitesinin yoğunlaşması sebebiyle kişi düşünmeye devam eder ve bu kısır bir döngüde ilerler. Bir hobimizin olması beynimizdeki elektrik aktivitelerinin sağlıklı bir şekilde takıntılı olduğu alanlardan başka alanlara kaymasına yardımcı olmaktadır.

Şekil 1. Beyninde serotonin seviyesi düşmüş OKB hastası ile kontrol grubundan sağlıklı bir bireyin beyinlerine ait Alpha Methyl-Trypophan PET scan görüntüleri. (Kaynak: Tıp Teknolojileri Ulusal Kongresi 2015)

Bu açıklamanın üzerine bir hobi edinmenin zor koşullarla uğraştığımız bu dönemde ne derece yüksek motivasyon sağlayacağını bir düşünün…

FOTOĞRAFÇILIĞA GİRİŞ

Diyafram, Enstantane Ve Iso Üçlüsü

Fotoğrafçılık temelinde müdahale edebileceğimiz diyafram, enstantane ve Iso etkenlerinin hayal gücümüze ve istediklerimize göre birbirleriyle olan ilişkilerini anlamaya dayanır. Peki bu üçünü biz neden düzenleyelim ki? Cep telefonları veya fotoğraf makinalarının üzerinde bulunan otomatik modlar bizim yerimize bunları sağlamıyor mu? Cevap üzülerek söylüyorum ki hayır. Cep telefonlarımızın ve fotoğraf makinelerimizin üzerinde ışığı ve kadrajdaki nesneleri ve o nesnelerin hareketlerini algılayan sensörler genelde düzgün ölçülendiremezler ve dolayısıyla genelde iyi bir fotoğraf elde edemeyiz. Ama tabi son teknoloji ürünü cep telefonlarını bu söylemden biraz daha uzak tutmak gerekir.

Iso Nedir?

En basit anlatımıyla ışığın yetersiz olduğu bir ortamda cep telefonunuz ile bir nesnenin fotoğrafını çektiniz ve çektiğiniz fotoğrafın üzerinde kumlamalar oluştu. Harika! Iso’ ya hoş geldiniz. Iso; fotoğrafı çektiğiniz aygıtın sensörünün ortamdaki ışığa olan hassasiyetidir. Iso ne kadar artarsa hassasiyet o kadar artar, Iso ne kadar düşük olursa hassasiyet de o kadar azalır. Iso’ yu düzgün kullanarak karanlıkta bile mükemmel fotoğraflara ulaşabilirsiniz.

Aşağıda yer alan fotoğrafta da gördüğünüz gibi Iso ne kadar çok artarsa hassasiyet de o oranda artmış olur. Fakat; bununla birlikte kumlama da aynı oranda artmıştır. Böylelikle Iso’ yu iyi ayarlayarak mümkün olan en iyi görseli elde edebiliriz.

Enstantane Nedir?

Enstantane (genellikle fotoğraf makinalarının üzerinde markasına göre değişmekle birlikte S veya TV modları ile gösterilir) fotoğraf makinasının deklanşörüne bastığınızda ışığın fotoğraf makinasının sensörüne ne kadar süre ile düşeceğini belirlersiniz. Fotoğraf makinalarında bu süreler 30 sn ile başlar 1/8000’e kadar devam eder. 1/8000 yani fotoğraf makinanızın ışığı içeri alan kapağı 1 saniyenin 8000 de 1’i kadar hızlı açılıp kapanır ve ışığı içeri alır. Göz kırpmanın 1 saniyenin 20 de 1’i olduğu düşünülürse bunun nasıl bir hız olduğunu daha iyi anlayabilirsiniz.

Örnek olarak koşan bir insanın fotoğrafını çekmek ve her hareketini net bir şekilde elde etmek istiyorsunuz. Enstantane değerini 1/10 (saniyenin onda biri) gibi bir değere ayarladınız. Evet koşan insanı belki yakaladınız ama ortam ışığı yetersiz ise fotoğraf makinanızın sensörüne düşen ışık az olacağı için karanlık bir fotoğraf elde edebilirsiniz.

Örnek olarak aşağıdaki fotoğrafta enstantane hızı fazla olduğundan sıvı parçacıkları havada fotoğraflanabilmiştir.

Diyafram Nedir?

Diyafram fotoğraf makinanızı doğrulttuğunuz objeden geçen ışığın ne yoğunlukta geçeceğini ayarladığınız kısımdır. Ben genelde diaframı şöyle anlatmayı daha basit buluyorum. Göz kapağınızı kıstınız böylece göz merceğinizden içeriye çok az ışık girdi. Göz kapağınızı açtığınızda da fazla ışık girdi ve etrafınız daha aydınlık oldu. Diyaframın fotoğrafçılıkta ışığın yoğunluğunu ve alan derinliğini ayarlama gibi iki temek fonksiyonu vardır.

Diyafram fotoğraf makinalarının üzerinde f değeriyle ifade edilir. F değeri ne kadar yüksek ise fotoğraf makinasının bıçakları o kadar kısık f değeri ne kadar düşükse fotoğraf makinasının bıçakları o kadar açıktır. Aralarında ters bir oran vardır.

FOTOĞRAFTA NESNELERİ KONUMLANDIRMA

İnsan gözünün fotoğraflarda ilk olarak nerelere baktıkları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bir fotoğraf karesini 3 eşit parçaya böldüğümüzü hayal edelim. Eğer bir portre veya bir manzara fotoğrafı çekmiyorsanız kareyi ayırdığınız 3 eşit parçanın kesişim yerlerine çektiğimiz ve görülmesini özellikle istediğimiz nesneleri yerleştirebiliriz.

Bu kural fotoğrafçılıkta 1/3 kuralı diyerek geçmektedir.

Aşağıdaki görselde fotoğrafçının kelebeği nasıl kesişim noktalarına oturttuğunu görebilirsiniz.

Kompozisyonda unutmamamız gereken bir kuralda görülmesini istediğimiz nesneyi öne yerleştirmek görünmesini istemediğimiz bir nesneyi alan derinliği yaratarak arka pozisyona itmektir.

Böylece gözlemci tarafından görülmesini istediğimiz nesne ön planda daha fazla dikkat çekecektir.

Unutmayın fotoğrafçılık anı dondurmaktır. Işığı yakalamak hapsetmek ve geleceğe bir belge sunmaktır.

Kaynakça: Fotografium

Kasım 2021
Poligon Mühendislik - Murat ERÇELİK
Çözüm Mühendisi